De Biesbosch en water horen bij elkaar als een kajak en peddel. Van het eerste ontstaan na de Elisabethsvloed in 1421 tot vandaag de dag wordt het landschap in de Biesbosch bepaald door water. Toch is dat landschap de afgelopen jaren behoorlijk veranderd. Het ruimte voor de rivier-programma veranderde onze kijk op hoe we met water omgaan. We dammen het niet alleen meer in, maar geven het de ruimte waar het kan. Dat levert droge voeten op, én prachtige natuur.
De Noordwaard is één van de gebieden die de afgelopen jaren zijn aangepakt om ruimte voor de rivier te maken. Het is een gebied van zo’n 4.450 hectare aan de Nieuwe Merwede, aan de noordzijde van het Nationale Park de Biesbosch. Van 2010 tot 2015 werd het gebied ontpolderd: wat ooit binnendijks gebied was, werd nu buitendijks. De dijk is verlaagd, zodat de Nieuwe Merwede bij hoogwater buiten zijn oevers kan treden. Dat gebeurt een aantal keer per jaar, vooral in de winter als smelt- en regenwater de waterstanden laten stijgen. Maar niet de héle polder loopt dan onder: op een aantal plekken zijn hoge kades aangelegd, zodat wegen en huizen droog blijven.
Die droge voeten zijn natuurlijk fijn, maar ruimte voor de rivier betekent ook dat er buitenshuis een hoop te genieten valt. We geven je een indruk van het aanbod in de Biesboschlinie:
Waar water vrij spel krijgt, verandert de natuur. In de Biesbosch werden ondiepe lagunes, geulen en slikplaten het domein van intrekkende zoetwatervis. Groepen lepelaars, visdiefjes en zilverreigers bevolken het gebied, en inmiddels behoren ook zee- en visarenden tot de vaste bewoners. In de Noordwaard houden grote grazers het gebied open voor het water. Kanoënd door ondiepe kreekjes, en wandelend door drassig en ruig moerasland kan je zomaar oog in oog komen te staan met een waterbuffel of konikpaard.
In de Noordwaard begrazen waterbuffels de buitendijkse gebieden, en dat is uniek voor Nederland. De buffels voelen zich er prima op hun gemak. Het gebied is nat, en ze vinden er ruim voldoende voedsel. De buffels zijn hier uitgezet met een specifiek doel: ze zwemmen graag en leggen daarbij grote afstanden af. Bovendien zijn ze een stuk groter dan Schotse hooglanders of koninckpaarden, waardoor ze ruw voedsel kunnen verteren zoals oud riet of lisdoddes, op plekken waar de andere grazers niet zo snel komen. Ze hebben een dikke huid, en daarom zie je ze in de zomer vaak in het water liggen om af te koelen. Het blijft een hele belevenis om er eentje tegen te komen, maar hou wel voldoende afstand. Waterbuffels zijn niet gevaarlijk, maar wel nieuwsgierig.
In het Biesboschmuseum kom je alles te weten over hoe we samen met het water leefden en leven. Van het eerste ontstaan na de St. Elizabethvloed tot smokkelroutes in de 2e Wereldoorlog, het komt allemaal aan bod in de exposities.
Buiten kun je zelf ervaren hoe de Biesbosch voorkomt dat hoger gelegen gebieden overstromen. In het schaalmodel van de Biesbosch Beleving kan je zelf aan schuiven en knoppen draaien om te zien hoe je met polders en dijken de loop van het water beïnvloedt.
Foto Nationaal Park De Biesbosch
Een waterrijk landschap ontdek je natuurlijk het beste vanaf het water. Huur een kano op één van de verhuurpunten, en ga op ontdekkingsreis door de vele kreekjes, stroompjes en vaarten in de Biesboschlinie. Zeker de Noordwaard is het makkelijkst te verkennen met de kano.
Liever iets minder sportief? Huur een hybride sloep en vaar de Biesbosch rond. Of wat dacht je van een fietstocht waarbij je overtochten maakt met de verschillende veerponten? Wie luxueus wil genieten laat zich rondvaren op een rondvaartboot of een van de schippers uit de regio, voor een heerlijk dagje uit.
We hebben de mooiste kanoroutes voor je verzameld in onze kanogids. Breng je kano mee, of huur er één bij de verhuurpunten in Altena.
Zelf een route uitstippelen? Met de kano-knooppuntenroute door de Noordwaard kies je je eigen route, zonder verdwalen!
In de Noordwaard vind je het kunstwerk ‘de Wassende Maan’, van kunstenaar Paul de Kort. Het is landschapskunst: een labyrint van watergeulen en dijkjes, dat meeverandert met het getij, het weer en de seizoenen. De Wassende Maan is kunst en natuur tegelijk. Het zal je dan ook niet direct opvallen dat er een labyrint in het landschap verscholen ligt als je erlangs loopt. Je ziet het pas als je de heuvel in het midden van het kunstwerk beklimt.