Route Huub Branderhorst - Erfgoed Altena

Huub Branderhorst (1943-2006) was bekend in Genderen en de wijde omtrek. Begonnen als ambachtsman groeide hij door zelfstudie uit tot een begaafd architect met een geheel eigen stijl. Vele huizen en gebouwen in met name het oostelijk deel van het Land van Heusden en Altena dragen zijn handtekening. Ontwerpen die niet alledaags waren, maar wel prachtig. Hij streek nogal eens tegen de haren in van diverse welstandscommissies die het niet altijd konden verkroppen als hij met iets bijzonders kwam. Huub Branderhorst was dan ook een beetje excentriek, hij viel niet alleen op als architect, maar ook door zijn opvallende voorkomen, zijn betrokkenheid bij kunst, natuur en erfgoed.

Hij zette zich al vroeg in voor behoud van erfgoed. Zo woonde hij in Genderen in de boerderij aan de Meerhoek 25-27. Eind jaren zestig wilde de toenmalige gemeente de boerderij in het dorp slopen om daar bejaardenwoningen te bouwen. Acht jaar lang streed Huub Branderhorst voor behoud van de boerderij, thans een rijksmonument. Huub Branderhorst bleef er toe zijn dood toe wonen.

Paul Martens uit Andel schreef een boek over Huub Branderhorst over zijn leven en werk, de auteur woont zelf in een van de ontwerpen van Branderhorst. Langs een selectie van de mooiste panden is speciaal voor Open Monumentendag 2025 met als thema ‘Erfgoed & Architectuur’ een fietsroute uitgezet.

Huub Branderhorst route (49 km)

Niet iedere locatie is te zien op het kaartje. Download de GPX om alle locaties en de gehele route te zien. Open de download vervolgens met jouw favoriete outdoor-navigatieapp, zoals Komoot. Of klik op de kaartjes naast de kernen om ze te vergroten.

Drongelen

Gansoyen 33
Met recht kan dit een futuristisch huis worden genoemd. Zondermeer een van de bijzonderste ontwerpen van Huub. Het is gebouwd op de plek waar eerder het dorpshuis stond. Het bouwwerk bestaat uit een aantal vormen. De gevels van het hoofdgebouw zijn opgebouwd uit witte gasbetonblokken met kunststof dakbedekking, zwarte kozijnen, deuren en ramen geel en horizontale glasblokken. Met deze kleuren wilde Huub de futuristische uitstraling benadrukken. De zwarte plint geeft het effect dat het huis los van de grond staat. Zo gesloten als de voorkant is, zo open is de achterkant.

Na verloop van tijd was er behoefte aan een uitbreiding. Het krijgen van toestemming hiervoor, had nogal wat voeten in de aarde. Uiteindelijk werd gekozen voor een ondergrondse uitbreiding. Bewoners uit het dorp gingen het gebouw namen geven vanwege zijn vormgeving waaronder ‘Het schip’ welke naam de bewoners ook hebben geadopteerd.

Genderen

Meerhoek 25-27
Een pand met een lange en bijzondere een historie. Niet ontworpen door Huub. Maar dankzij hem is dit rijksmonument behouden gebleven. Jaren heeft hij ervoor moeten strijden. De gemeente had er heel andere plannen mee. Het wilde er bejaardenwoningen bouwen. Huub zag dit niet zitten en schakelde onder andere erfgoedinstellingen en de landelijke media in. En, uiteindelijk met succes. Hij kan de boerderij kopen, gaat er wonen en gaat het restaureren.

Tol 1
In november 1987 wordt toestemming verleend om deze woning te bouwen. Huub kreeg van de opdrachtgever mee dat het mogelijk moest zijn rond de woning te kunnen lopen. En aan de zijkant moest het droog zijn om de ramen schoon te kunnen maken als het regende. Als voorbeeld diende een huis in Herpt, ook door Huub ontworpen. Het huis is gebouwd op 24 palen. Opvallend is een rond raam ter hoogte van de vliering.

Hoofdstraat 28
Net als veel andere dorpen had ook Genderen een Rabobank. Aanvankelijk in een zelfstandig gebouw, later als onderdeel van een woon-zorgcomplex (WoZoco) ontworpen door Huub. Opdrachtgever is Woonlinie. Opdrachtgever en architect moeten heel wat aan het oorspronkelijk ontwerp schaven voor voordat in juni 2006 de vergunning wordt verleend. Huub is dan al vier maanden overleden. Het uiteindelijke plan bestaan uit twaalf appartementen voor begeleid wonen, ruimten voor de begeleiders en een vestiging van de Rabobank. Het ontwerp is een postume knipoog van Huub geworden van zijn T-boerderij aan de Meerhoek.

Hoofdstraat 16
Waar ooit een timmerwerkplaats stond, is deze woning naar een ontwerp van Huub gebouwd. Hij ontwierp de woning in februari 1989. Het is een comfortabel huis met een praktische indeling en veel licht. Het heeft een opvallend drievlaks dak.

Genderensedijk 13
Voor Aart Vos van het gelijknamige autobedrijf ontwierp Huub het interieur van zijn autoshowroom in een voormalig kassencomplex. Hij zorgde er ook voor een optimale temperatuurhuishouding door de ramen in het dak te voorzien van een volautomatisch openings- en sluitingsmechanisme. De showroom heeft inmiddels plaatsgemaakt voor een occasionscentrum voor Citroën. Huub ontwierp ook de overkapping van het tankstation dat hier ooit was.

Wijk en Aalburg

Herrebeugel 45
Een woning met een bijzonder ontwerp en speelse architectuur. In 1978 werd met de bouw begonnen. Het dak bestond aanvankelijk uit golfplaten. Inmiddels zijn die vervangen door een koperen dak. Het interieur bestaat uit verschillende niveaus. Huub heeft zich bij dit huis laten inspireren door het werk van de architectuur van de Bossche School.

Galerij 15
Op 24 mei 1988 krijgt Kees Uittenhout vergunning om een ontwerpstudio te bouwen. Een bijzonder gebouw dat al lang deze functie niet meer heeft. Het staat al jaren leeg. Een van de eisen van de opdrachtgever was dat er niet te veel licht binnen mocht komen. Vandaar de kleine ramen. De trap moest het gevoel geven dat als je die omhoog zou trekken, je zo net het pand zou kunnen rijden als een soort woonwagen. Het gebouw riep in het dorp nogal wat, negatieve, reacties op. Het werd wel de zwarte doos genoemd of de Boenderbajes naar de toenmalige burgemeester Boender van Aalburg.

Galerij 2 en 4
Een omvangrijk project bestaande uit drie winkels en zes appartementen. Het was voor Huub een belegging- ontwikkelingsproject. Hij realiseerde het met aannemersbedrijf Adriaan van Dongen uit Dussen. Hij deed dit omdat niemand het wilde wegens het te lage rendement. Opvallend detail: de terugkerende ijzeren profielen voor de ramen.

Violierstraat 15
Een woonhuis waarvoor in 1974 een vergunning is verleend. De kap van het huis is een gelijkzijdige driehoek die in de gevel verschillende keren terugkomt.

Uithof 3 tot en met 17
In februari 1998 krijgt Tankens Projectontwikkeling uit Andel vergunning om acht twee-onder-een kapwoning te bouwen. Huib tekent voor het ontwerp: boerderijwoningen van het type dat karakteristiek is voor de Betuwe en daar ook veel voorkomt. De panden hebben een rieten dak. De schuur heeft de vorm van een hooimijt. Bij het ontwerpen was hij geïnspireerd door zijn eigen boerderij aan de Meerhoek in Genderen.

Andel

Kerkstraat 21
Een woonhuis waarvoor in 1978 een bouwvergunning werd aangevraagd en in 1979 gereedkwam. Een uitbouw, die aanvankelijk de bedeling was, is niet doorgegaan. Opvallend aan het pand is aan de voorkant een gat in het dak met daarin een raam van bijna vier meter hoog wat voor een mooie lichtinval zorgt.
Begin jaren 90 is naast de woning een chocoladefabriek gebouwd.

Abraham Kuyperstraat 27
Een opvallend woonhuis waarvoor in 2000 vergunning is verleend. Het bestaat uit twee delen met een middengedeelte. Opvallend is de stalen constructie van het dak.

Abraham Kuyperstraat 31
Ook dit huis aan de Abraham Kuyperstraat is door Huub ontworpen. De opdrachtgevers wilden graag een huis met een mediterrane uitstraling. Het kostte nogal wat moeite zijn ontwerp door de welstandscommissie te krijgen. Daarom tekende het huis wat strakker dan zijn bedoeling was. De achterzijde van het huis heeft veel glasoppervlak waardoor het in combinatie het heel ruimtelijk en licht oogt. De huidige eigenaar heeft de woning wit gemaakt. Huub heeft zich voor dit ontwerp laten inspireren door het Vanna Venturihuis in Philadelphia.

Rijswijk

Maasdijk 1a
Naast het pand Maasdijk1 dat ooit een café met woonhuis was, stond een schuur. In 2002 verleent de gemeente vergunning de schuur af te breken en er een woonhuis van te maken. Het is een huis met bijzondere elementen, Sinds 2003 wordt het bewoond. De huidige bewoners hebben het pand op onderdelen aangepast met behoud van het oorspronkelijk karakter.

Woudrichem

Zalmstraat 5, 7 en 9
Huub noemde dit structuurwoningen die rond 1980 gereedkwamen. Alle drie de huizen hebben van oorsprong een stemvork als draagstructuur. Dit met de bedoeling om de huizen door middel van een stemvork steeds verder uit te breiden. Wat ook is gebeurd. De begane grond heeft twee pilaren en dan gaat het naar drie. Bij het pand met huisnummer 5 zijn de stemvorken nog te zien. Aan de woningen is de voorbij jaren flink verbouwd.

Hoogstraat 42
Ooit was dit een winkel, een filiaal van de VIVO, vroeger een bekende landelijke levensmiddelenketen. Zoals veel andere winkels in de vesting ging ook deze dicht. In 2000 krijgt Almbouw B.V. uit Rijswijk vergunning er een woonhuis van te maken. Het is een opvallend gepleisterd pand geworden in de monumentale Hoogstraat. Opvallend is ook het ronde raam in het dak waarvan de onderste gedeelten naar binnen openen.

Burgemeester van der Lelystraat 136
De opdrachtgevers voor deze in 2000 gerealiseerde woning, wilde een niet doorsnee huis en kwamen voor het ontwerp bij Huub terecht. Iemand die “out of de box” dacht. Het duurde wel even voordat een bouwplan gemeentelijke goedkeuring kreeg. Dat was overigens met veel plannen van Huub het geval. Later is het pand met een serre uitgebreid.

Dussen

Groot Zuideveld 1
Een woonhuis met garage gereedgekomen rond 1980. Het was een ingewikkeld werk. De constructie bestaat in hoofdzaak uit druk die rechtstreeks of via een ander constructie-onderdeel wordt afgevoerd. Toen de bouw voltooid was trok het veel belangstellenden, zelf uit het buitenland.