Fort Bakkerskil en de Papsluis - VVV Biesboschlinie

Werk aan de Bakkerskil

Na het bouwen van de Papsluis in 1815, was het duidelijk dat deze bewaakt en verdedigd moest worden. Maar voor die verdediging er werkelijk was, werden er vooral veel plannen gemaakt die nooit werden uitgevoerd. Er waren plannen voor een geschutsbatterij in 1816, een gekazematteerde dijkpost in 1825 en een fort in 1832. In 1846 kwam het dan eindelijk tot de bouw van een veldbatterij aan de Bakkerskil, maar het huidige Fort Bakkerskil dateert pas van 1879.

Fort Bakkerskil, of het Werk aan de Bakkerskil, is een klein fort. Het bestaat uit slechts één gebouw van twee verdiepingen. Het bleek dan ook al snel te klein, al in 1880 werd er een houten bergloods voor de opslag van artillerie bijgebouwd.

Beleef Fort Bakkerskil!

Fort Bakkerskil doet sinds 2012 dienst als Bijzonder Erfgoed Logies. Bed & Breakfast Fort Bakkerskil voorziet bezoekers van de Biesboschlinie van een fris en comfortabel bed in één van de historische vertrekken van het fort.

In de zomermaanden kun je ook terecht op het terras voor een lunch, ijsje of drankje. Het terras is van mei-oktober in ieder geval alle weekends geopend. In juni en september zo'n 5 dagen per week, en 7 dagen per week in juli en augustus. Zeker weten? Even bellen!

Wandelen

Verken het fort en de omgeving met de wandelroute Rondje Fort Bakkerskil

Fietsen

De Fortentocht van 70 km voert je langs Fort Bakkerskil en de andere forten in de Biesboschlinie.

Praktische informatie

Voor openingstijden en reserveringen verwijzen we graag naar de website van Fort Bakkerskil.

Adres:

Kildijk 143, Nieuwendijk
Tel: 06 45 93 48 92
info@fortbakkerskil.nl

Fort Bakkerskil tijdens de Wereldoorlogen

Eerste Wereldoorlog

Hoewel Nederland mobiliseerde, bleef het tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal. Fort Bakkerskil was bemand, maar de tot gevechten kwam het er niet. Wél hielpen de soldaten de brandweer van Werkendam, toen in de nacht van 26-27 september 1914 een grote brand ontstond bij twee boerderijen. Ze hielpen met blussen, en voorkwamen dat andere huizen ook door de brand werden verwoest. Het enige schot wat in die jaren werd gelost, was een schot hagel bij een ruzie tussen militairen onderling.

Tweede Wereldoorlog

Fort Bakkerskil heeft vergeleken met de andere waterlinie-forten in Brabant de meeste activiteit gekend in 1940. De regio bleef buiten de gevechten, maar het land werd wel geïnundeerd door het openzetten van de Papsluis.

Tijdens de oorlog werd het fort een tijd bezet door Duitsers. Bij hun aftocht in 1945 maakten ze het fort onbruikbaar. De ramen en deuren werden dichtgemetseld, de aarden wallen onklaar gemaakt.

Na de Tweede Wereldoorlog

Na de Tweede Wereldoorlog deed Fort Bakkerskil dienst als interneringskamp voor NSB’ers en andere Nederlanders die als ‘fout’ werden gezien vanwege hun handelen tijdens de oorlog. Dit was een zwarte bladzijde in de geschiedenis van het fort. Vrouwen werden kaalgeknipt, 'heulers' werden geboeid en geslagen, en gevangenen bekijken werd een geliefd uitje op zondagmiddag. Daarnaast was het eten slecht, en kwamen voor gevangenen bestemde goederen als kleding vaak niet bij hen terecht. Op 28 september 1946 werd de functie als kamp opgeheven en kwam er een einde aan deze praktijken.

Militair Steunpunt, vestingwerk van geen klasse

Vanaf 1947 had Fort Bakkerskil een functie als militair steunpunt. Het diende als munitieopslag en oefenterrein voor de Genie. Ook toen in 1951 de Nieuwe Hollandse Waterlinie werd opgeheven, bleef het 'vestingwerk van geen klasse' militair terrein. Er liepen waakhonden en het was duidelijk dat gewone burgers er niet welkom waren. In de jaren 1980 werd het gebouw gemoderniseerd en gebruikt als opleidingscentrum voor agenten van Inlichtingen en Operatiën, een geheime stay-behind organisatie.

Bed & Breakfast

Sinds 2007 is het Fort in handen van Brabants Landschap. Na een lange procedure voor vergunningen, het herstel van wallen en een uitgebreide restauratie doet Fort Bakkerskil sinds 2012 dienst als Erfgoed Logies: een Bed & Breakfast. In het Rijksmonument kun je nu overnachten in de oude keuken, officierskamers, ziekenboeg of kruitkamer.

De Papsluis, een inundatiesluis in de Nieuwe Hollandse Waterlinie

Bij het Noord-Brabantse Werkendam vind je de meest zuidelijke inundatiesluis van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Papsluis uit 1815.

Een Waterlinie is een verdedigingswerk dat gebruik maakt van water. Om een gebied te beschermen, wordt een strook land over een paar kilometer breedte onder water gezet: geïnundeerd. Dat kan door simpelweg dijken door te steken, maar de diepte van het water is beter te beheersen met inundatiesluizen. Die diepte luistert nauw: kniediep - zo’n 50-60 cm - is ideaal. Dat is te diep om veilig en effectief doorheen te waden met paarden of zwaar geschut, maar te ondiep om doorheen te kunnen varen.
De Papsluis is zo’n inundatiesluis. Een bijzondere ook nog, het is een waaiersluis. Een waaiersluis kan zowel met de stroom mee als tegen de stroom in geopend worden. De Papsluis beheerste de inundatie van de Uppelse Polder. Het was daarom een strategisch belangrijke locatie in de Waterlinie.

De Papsluis, HenkvD, CC BY-SA 3.0 NL, via Wikimedia Commons